రిస్క్ అండ్ మనీ మేనేజ్మెంట్
ఒక ట్రేడర్ ఒక రూపాయి లాభాపడుతున్నాడు అంటే.. అదే సమయంలో మరో ట్రేడర్ ఆ రూపాయి నష్టపోతున్నట్టు. అదే విధంగా.. ఒక బృందంలోని ట్రేడర్లు లాభాలు పొందుతున్నారు అంటే.. మరో బృందం నష్టాలు పాలవుతున్నట్టు. # Risk and Money Management #
అయితే వీటి మధ్య ఒక వ్యత్యాసం ఉంటుంది. అదే.. రిస్క్/మనీ మేనేజ్మెంట్ను అర్థం చేసుకునే విధానం. ది డిసిప్లీన్డ్ ట్రేడర్ పుస్తకంలో మార్క్ డౌగ్లస్ చెప్పింది ఏంటంటే.. ట్రేడింగ్లో విజయం అనేది.. 80శాతం మనీ మేనేజ్మెంట్, 20శాతం స్ట్రాటజీ(వ్యూహరచణ)పై ఆధారపడి ఉంటుంది.
మనీ మేనేజ్మెంట్కు సంబంధించిన అంశాలు రిస్క్తో కూడుకున్నవి. ఇప్పుడు వీటిని ఒక్కొక్కటిగా అర్థం చేసుకున ప్రయత్నం చేద్దాం.
రిస్క్ తీసుకోవాలి గురూ!
స్టాక్ మార్కెట్లో రిస్క్ అంటే డబ్బును నష్టపోయే ప్రాబబిలిటీ. స్టాక్మార్కెట్లోకి వచ్చారు అంటే రిస్క్ చేస్తున్నట్టే. ఉదాహరణకు.. ఓ కంపెనీ స్టాక్ తీసుకున్నారు. అప్పటి నుంచి రిస్క్ మొదలవుతుంది. రిస్క్ను రెండు విధాలుగా విభజించవచ్చు.
- Systematic Risk
- Unsystematic Risk
అసలు మనం డబ్బులు ఎందుకు నష్టపోతాము? అసలు స్టాక్ ధర ఎందుకు తగ్గుతుంది? దీనికి చాలా కారణాలు ఉండొచ్చు. వాటిల్లో కొన్నిటిని చూద్దాం.
- Deteriorating Business
- Decline in business margin
- Misconduct of management
- Competition eating margins
ఇవన్నీ రిస్క్లే. వీటితో పాటు ఇంకా చాలా రిస్క్లు ఉంటాయి. అయితే వీటన్నిటిలో ఒక పోలిక ఉంది. అవన్నీ ప్రత్యేకంగా కంపెనీకి సంబంధించినవే అని గమనించారా? ఉదాహరణకు.. మీ వద్ద రూ. 1,00,000 క్యాపిటల్ ఉంది అనుకుందాం. Infosysలో మీరు పెట్టుబడి పెట్టారు. కొన్ని నెలల తర్వాత.. రెవెన్యూ పడిపోయిందని అని Infosys ప్రకటిస్తుంది. దీనికి తగ్గట్టుగానే ఆ స్టాక్ ప్రైజ్ పడిపోతుంది. మీరు మీ పెట్టుబడి కోల్పోతారు. అయితే.. ఈ వార్త Infosys పోటీదారు కంపెనీలను ప్రభావితం చేయదు. అదే విధంగా.. మేనేజ్మెంట్ ఏవైనా తప్పులు చేసినా ఇన్ఫోసిస్ షేర్లు ధర పడిపోతుంది. పోటీదారు కంపెనీపై ప్రభావం చూపదు. అంటే.. ఈ రిస్క్ అంతా కంపెనీనే ప్రభావితం చేస్తుంది కానీ పోటీదారు కంపెనీని కాదు.
దీనిని మరింత లోతుగా అర్థం చేసుకుందాం. 2009 జనవరి 7న.. Satyam Scam బయటపడింది. కంపెనీలో అవకతవకలు జరిగాయని satyam Computers Limited ఛైర్మన్ రామలింగ రాజు ప్రకటించారు. ఇది సంచలనంగా మారింది. అదే సమయంలో కంపెనీ యొక్క స్టాక్ ప్రైజ్ కుప్పకూలింది.
ఇక్కడ మనం కొన్ని విషయాలు అర్థం చేసుకోవచ్చు.
- స్టాక్ ప్రైజ్ భారీగా పడిపోయింది.
- ఆ రంగంలోని ఇతర కంపెనీల షేర్ల ధరలపై ఇది ప్రభావం చూపలేదు.
- సెన్సెక్స్-నిఫ్టీలు స్వల్పంగా పడ్డాయి.. కానీ ఆ కంపెనీతో పోల్చితే చాలా తక్కువే.
అంటే.. కంపెనీ వ్యవహారాలపైనే స్టాక్ ప్రైజ్ ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇతర విషయాలేవీ ప్రభావం చూపవు. దీనినే Unsystematic Risk అంటారు.
Unsystematic Risk తగ్గించుకోవాలంటే…
ఈ Unsystematic riskను తగ్గించుకునేందుకు వివిధ రంగాల్లోని కంపెనీల్లో పెట్టుబడులు పెట్టడం శ్రేయస్కరం. దీనినే Diversification అంటారు. పెట్టుబడులను diversify చేస్తే రిస్క్ తక్కువగా ఉంటుంది.
ఇందాక తీసుకున్న ఉదాహరణను గుర్తుచేసుకుంటే.. మొత్తం రూ. 1,00,000 ను ఒకే కంపెనీలో పెట్టడం బదులు కొంత Infosysలో, ఇంకొంత బ్యాంకు రంగంలోని కంపెనీలో పెట్టుబడి పెడితే మంచిది. ఈ పరిస్థితుల్లో.. ఒకవేళ ఎలాంటి సందర్భాల్లోనైనా Infosys షేర్ల ధర పడిపోతే.. బ్యాంకింగ్ షేర్లు కాపాడతాయి. అంటే ఇక్కడ రిస్క్ సగమే. అయితే రెండు స్టాక్లతో ఆపేయకుండా.. 5,10, 20 స్టాక్స్తో ఓ పోర్ట్ఫోలియోను నిర్మించుకోచ్చు. పోర్ట్ఫోలియోలో స్టాక్లు ఎంత ఎక్కువగా ఉంటే.. diversification అంత ఎక్కువగా ఉన్నట్టు.. రిస్క్ తక్కువగా ఉన్నట్టు. # Risk and Money Management #
మరి.. పూర్తి diversificationతో Unsystematic risk నుంచి విముక్తి పొందాలంటే మన దగ్గర ఎన్ని స్టాక్లు ఉండాలి? పరిశోధనల ప్రకారం.. పోర్ట్ఫోలియోలో 21 స్టాక్స్ ఉంటే మంచిది.
Systematic risk
అయితే పోర్ట్ఫోలియోను diversify చేసిన తర్వాత కూడా ఉండే రిస్క్ను Systematic risk అంటారు.
మార్కెట్లోని అన్ని స్టాక్స్కు సాధారణంగా ఉండే రిస్క్ను Systematic risk అంటారు. Macroconomic, political situation, geographical stability వంటి అంశాలు మార్కెట్ను ప్రభావితం చేస్తాయి. స్టాక్ ప్రైజ్ను తగ్గించే కొన్ని systematic risk అంశాల గురించి తెలుసుకుందాం..
- GDP De-growth
- Tightening interest rate
- ద్రవ్యోల్బణం (Inflation)
- ద్రవ్య లోటు (Fiscal deficit)
- భౌగోళిక రాజకీయ ముప్పు (Geo political risk)
ఉదాహరణకు మీ పోర్ట్ఫోలియోలో 20 స్టాక్లు ఉన్నాయి అనుకుందాం. మంచి diversification. కానీ దేశ జీడీపీ పడిపోయింది. ఈ వార్త 20 స్టాక్లను ప్రభావితం చేస్తుంది. షేర్లు పడిపోతాయి.
Systematic riskను diversify చెయ్యలేము అని మనం అర్థం చేసుకోవాలి. అయితే దీనిని hedge చేయవచ్చు. Hedging అనేది ఓ కళ. Systematic risk నుంచి విముక్తి పొందేందుకు ఉపయోగపడే టెక్నిక్ ఇది. నల్ల మబ్బులతో.. వర్షం పడుతుంది అని మీకు తెలిస్తే.. అదే సమయంలో మీ వద్ద గొడుగు ఉంటే! Hedging కూడా ఇలాంటిదే. వర్షం పడుతూనే గొడుగు వాడుకోవచ్చు. # Risk and Money Management #
అయితే Hedgingకు diversificationకు సంబంధం లేదు.Unsystematic riskను తగ్గించేందుకు diversify చేస్తాం. Systematic risk ను తగ్గించేందుకు hedging చేస్తారు.
వీటన్నిటితో.. రిస్క్ తగ్గించవచ్చు అని అర్థం చేసుకోవాలి. కానీ స్టాక్మార్కెట్లో శాశ్వతంగా రిస్క్ దూరమవ్వదు.
EXPECTED RETURN
పెట్టుబడి పెట్టి రిటర్న్ ఆశించడం సహజం. ఇన్ఫోసిస్ మీద పెట్టుబడి పెట్టి ఏడాది కాలంలో 20శాతం పెరగాలని మీరుకు అనుకుంటే.. మీరు ఆశిస్తున్న రిటర్న్ 2శాతం.
ఫైనాన్షియల్స్లో expected return అనేది చాలా కీలకం. వివిధ లెక్కల గురించి తెలుసుకునేందుకు ఇది ఉపయోగపడుతుంది.
ఇన్ఫోసిస్ మీద రూ. 50వేలు పెట్టుబడి పెట్టి.. ఏడాదిలో 20శాతం రిటర్న్ ఆశిస్తే.. expected return 20శాతం.
అదే.. రూ. 25వేలు ఇన్ఫోసిస్లో పెట్టి 20శాతం రిటర్న్ ఆశించి.. మగిలిన రూ. 25వేలు రిలయన్స్లో పెట్టి రూ. 15శాతం రిటర్న్ ఆశిస్తే… అప్పుడు మొత్తం expected return ఎంత అవుతుంది? దీనిని పోర్ట్ఫోలియో కింద లెక్కించాలి. అందుకు ఓ ఫార్ములా ఉంది.
E(RP)= W1R1 + W2R2 + W3R3+ ———- WnRn
E(RP)= Expected return of portfolio
W= weight of investment
R= Expected return of individual asset
రెండింటిలో చరో రూ. 25వేల ఇన్వెస్ట్ చేశాం కాబట్టి.. W= 50శాతం. Expected return = 20%, 15%.
E(RP)= 50% * 20% + 50% * 15%
= 10% + 7.5%
= 17.5%
ఇలా ఎన్ని స్టాక్లకైనా లెక్కించవచ్చు. అయితే ఈ expected return అనేది కచ్చితంగా వస్తుంది అని చెప్పలేము. ఇది కేవలం ఓ probabilistic expectation.
వచ్చే ఛాప్టర్లో కొన్ని క్వాంటిటేటివ్ అంశాల గురించి తెలుసుకుందాం.
రీక్యాప్…
- స్టాక్ కొంటే.. రిస్క్ ఉంటుంది. అది systematic risk అవ్వొచ్చు.. లేదా Unsystematic risk అవ్వొచ్చు.
- కంపెనికి ముడిపడి ఉండే రిస్క్ను unsystematic risk అంటారు.
- దీని వల్ల ఒక్క కంపెనీకే నష్టం. అదే రంగంలోని ఇతర కంపెనీలపై ప్రభావం ఉండదు.
- Diversificationతో ఈ రిస్క్ను తగ్గించవచ్చు.
- మొత్తం వ్యవస్థలో ఉండే రిస్క్ను systemtic risk అంటారు.
- ఇది అన్ని స్టాక్లను ప్రభావితం చేస్తుంది.
- Hedging ద్వారా దీనిని తగ్గించవచ్చు.
- ఎన్ని చేసినా మార్కెట్లో రిస్క్ కచ్చితంగా ఉంటుందని అర్థం చేసుకోవాలి.
- Probabilistic returnను Expected return అంటారు
- Expected returnలో గ్యారంటీ ఉండదు.
ఇదీ చదవండి: What is “CANSLIM” strategy?
ఇదీ చదవండి: ఫండమెంటల్ ఎనాలసిస్ అంటే ఏంటి?