అనగనగా ఒక గ్రామంలో ఒక రైతు ఉండేవాడు. అతనికి ఒక మేక మరియు ఒక కుక్క ఉండేవి. అవి రెండూ ఒకే దగ్గర కలిసి మెలిసి ఉండేవి. రైతు రాత్రివేళ కుక్కను ఇంటికి కాపలాగా ఉంచేవాడు. మేకను మాత్రం పాలు కోసం పెంచేవాడు.
ఒక రోజు మేక, కుక్కను చూసి, “ స్నేహితుడా! నేను ప్రతిరోజూ మన యజమానికి పాలు ఇస్తున్నాను. నా పాలతో అతని కుటుంబం బతుకుతోంది. కానీ అతను నన్ను ఎప్పుడూ బాగా చూసుకోడు. నన్ను తాడుతో గట్టిగా కట్టి ఉంచుతాడు. నువ్వు కేవలం రాత్రి పూజ కాపలా కాస్తావు. ఎవరైనా వస్తే మొరుగుతావు. ఈ మాత్రం దానికే యజమాని నీకు రుచికరమైన ఆహారం ఇస్తాడు. ఇది న్యాయమేనా” అని అడిగింది.
కుక్క నవ్వుతూ, “మిత్రమా, నీ మాట నిజమే. కానీ యజమాని నాకు ఎందుకు గౌరవం ఇస్తాడో తెలుసా? రాత్రివేళ నేను మొరిగితే దొంగలు దగ్గరికి రారు. నేను కనుక అలసత్వంతో మొరగకుండా ఉంటే, మన యజమాని ఇంటిలోని అన్ని వస్తువులు పోతాయి. అందుకే నా కష్టానికి విలువ ఎక్కువ. ఇక నువ్వు మన యజమానికి పాలు ఇస్తావు. అది మంచిదే. కానీ నీవు పని విస్మరిస్తే, అతనికి పెద్ద నష్టం రాదు. నిన్ను అమ్మేసి మరొక మేకను తెచ్చుకుంటాడు” అని చెప్పింది.
మేక కాసేపు ఆలోచించి తల వంచుకుంది. “నీవు చెప్పింది నిజమే. నీ పని యజమానిని కాపాడుతుంది. నేను కేవలం పాలు మాత్రమే ఇస్తున్నాను. ఇక్కడ మన పనుల విలువ వేర్వేరుగా ఉంది. కనుక రైతు నా పట్ల అన్యాయంగా వ్యవహరించడం లేదని నేను గ్రహించాను” అని చెప్పింది. ఇక ఆ రోజు నుంచి మేక తన మిత్రుడైన కుక్కను మరింతగా గౌరవించసాగింది. అప్పటి నుంచి అవి రెండూ కలసి తమ యజమానికి ఉపయుక్తంగా ఉండేవి.
నీతి: ప్రతి పనికీ ఒక విలువ ఉంటుంది. కష్టానికి గుర్తింపు ఎప్పుడూ వస్తుంది. మనం చేసే కృషి ఆధారంగానే మన గౌరవం పెరుగుతుంది.
Note : ఈ కథ పంచతంత్రంలోని “మిత్రబేధ” విభాగానికి చెందినది. మిత్రబేధ కథలు స్నేహితుల మధ్య కలహాలు, అపోహలు, తప్పుడు సలహాలు ఎలా మిత్రత్వాన్ని నాశనం చేస్తాయో చూపిస్తాయి.