పూర్వం, ఒక పెద్ద సరస్సులో అనాగతవిధాత, ప్రత్యుత్పన్నమతి, మరియు యద్భవిష్య అనే పేరు గల మూడు చేపలు ఉండేవి. అవి చాలా మంచి స్నేహితులు. కానీ వాటికి మూడు రకాల విభిన్న స్వభావాలు ఉండేవి:
- అనాగతవిధాత (Anagatavidhata): రాబోయే ప్రమాదాన్ని ముందే ఊహించి, దానికి సిద్ధంగా ఉండే తెలివైన చేప.
- ప్రత్యుత్పన్నమతి (Pratyutpannamati): ప్రమాదం వచ్చినప్పుడు, వెంటనే యుక్తిని ఆలోచించి, పరిష్కారం కనుగొనగలిగే తెలివైన చేప.
- యద్భవిష్య (Yadbhavishya): భవిష్యత్తులో ఏమి జరగాలని రాసి పెట్టి ఉంటే అదే జరుగుతుందని నమ్మే, తొందరపాటుగా లేదా నిర్లక్ష్యంగా ఉండే చేప.
ఒక రోజు సాయంత్రం, కొంత మంది మత్స్యకారులు (జాలరులు) ఆ సరస్సు ఒడ్డున నడుస్తూ, ఒకరితో ఒకరు మాట్లాడుకోవడం ఈ చేపలు విన్నాయి.
మత్స్యకారులు: “ఈ సరస్సులో చాలా పెద్ద, మంచి చేపలు ఉన్నాయి. మనం రేపు ఉదయాన్నే వచ్చి వలలు వేస్తే బోలెడన్ని చేపలను పట్టుకోవచ్చు.”
ఈ మాటలు వినగానే మూడు చేపలు భయపడ్డాయి. ఆ రాత్రికి అవి ప్రమాదం గురించి ఆలోచించాయి.
అనాగతవిధాత వెంటనే అన్నది: “మిత్రులారా! మనం ప్రమాదాన్ని గురించి విన్నాము. రేపటి వరకు వేచి చూడటం తెలివైన పని కాదు. నాటి వరకు సమయం ఉండదు. నేను ఇప్పుడే ఈ సరస్సు నుండి చిన్న కాలువ ద్వారా పక్కనే ఉన్న మరొక లోతైన సరస్సులోకి వెళ్ళిపోతాను. మీరు కూడా రండి.”
ప్రత్యుత్పన్నమతి అన్నది: “ప్రమాదం ముందే వచ్చినప్పుడు భయపడకూడదు. నాటి వరకు ఆగండి. నేను నాటి వరకు ఈ సరస్సును వదలను. రేపు జాలర్లు వచ్చినప్పుడు, నా బుద్ధిబలంతో తప్పించుకోవడానికి ఏదో ఒక ఉపాయం పన్నుతాను. అప్పుడు తప్పకుండా మనకు దారి దొరుకుతుంది.”
యద్భవిష్య నవ్వింది: “మూర్ఖులారా! దేవుడు మన జీవితంలో ఏమి జరగాలని రాసిపెట్టాడో, అదే జరుగుతుంది. మన జీవితం ముగిసే సమయం వస్తే, మనం వేరే సరస్సుకు వెళ్లినా చనిపోతాం. మనం ఇక్కడ ఉండాలని రాసి పెట్టి ఉంటే, జాలర్లు వచ్చినా మనకు ఏమీ చేయలేరు. కనుక, భవిష్యత్తు గురించి భయపడటం మానేసి, ఇక్కడే ఉందాం.”
అనాగతవిధాత తన మిత్రులను బలవంతం చేయకుండా, వారితో నమస్కరించి, ఆ రాత్రికి చీకటి పడగానే ఆ సరస్సు నుండి చిన్న కాలువ ద్వారా మరొక సురక్షితమైన సరస్సుకు వెళ్ళిపోయింది.
మరుసటి రోజు ఉదయం, మత్స్యకారులు వచ్చి సరస్సు నిండా వలలు వేయడం మొదలుపెట్టారు.
వలలో చిక్కుకున్న ప్రత్యుత్పన్నమతి వెంటనే యుక్తిగా ఆలోచించింది. అది తాము చనిపోయినట్లుగా, నిశ్చలంగా కదలకుండా వలలో పడి ఉంది. జాలరులు చేపలను వలలో నుండి తీసి, చనిపోయిన చేపలను ఒడ్డున పడేయసాగారు. ప్రత్యుత్పన్నమతిని కూడా చనిపోయిందనుకొని ఒడ్డున విసిరేశారు. అవకాశం చూసి, ప్రత్యుత్పన్నమతి ఒడ్డుపై నుండి నదిలోకి దూకి, తన ప్రాణాలను కాపాడుకుంది.
పాపం, యద్భవిష్య మాత్రం వలలో చిక్కుకొని, ఏమీ ఆలోచించకుండా, భవిష్యత్తు దేవుడిపై భారం వేసింది. అది అటు ఇటు గెంతుతూ గందరగోళం సృష్టించడంతో, జాలర్లు దానిని పట్టుకుని వెంటనే చంపేశారు.
ఈ విధంగా, అనాగతవిధాత ముందే ఆలోచించడం వలన, ప్రత్యుత్పన్నమతి సమయానికి తగ్గ తెలివిని ఉపయోగించడం వలన, తమ ప్రాణాలను కాపాడుకోగా… యద్భవిష్య భవిష్యత్తుపై అంధనమ్మకంతో ఉండటం వలన, తన జీవితాన్ని కోల్పోయింది.