దక్షిణ దేశంలోని మహీలారోప్యం అనే అడవిలో ఒక పెద్ద మర్రిచెట్టుపై మేఘవర్ణుడు అనే పేరు గల ఒక తెలివైన కాకుల రాజు తన సైన్యంతో నివసిస్తుండేవాడు. అదే అడవిలో, ఒక పర్వత గుహలలో, అరిమర్దనుడు అనే పేరు గల ఒక క్రూరమైన గుడ్లగూబల రాజు తన అపారమైన గుడ్లగూబల సైన్యంతో నివసిస్తుండేవాడు.
కాకులు, గుడ్లగూబల మధ్య సహజంగానే ఘోరమైన, శాశ్వతమైన శత్రుత్వం ఉండేది. పగటిపూట కాకులు బలవంతులు, గుడ్లగూబలు నిస్సహాయంగా ఉంటాయి. కానీ రాత్రిపూట గుడ్లగూబలు చాలా చురుకుగా ఉంటాయి, కాకులు నిస్సహాయంగా ఉంటాయి.
ఒక రాత్రి, గుడ్లగూబల రాజు అరిమర్దనుడు తన మంత్రులతో చర్చించి, కాకులపై దాడి చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. తన సైన్యంతో కలిసి కాకులు నిద్రపోతున్న మర్రిచెట్టుపై భయంకరంగా దాడి చేసి, నిద్రపోతున్న అనేక కాకులను నిర్దాక్షిణ్యంగా చంపేశాడు.
ఈ ఘోరమైన దాడికి కాకుల రాజు మేఘవర్ణుడు చాలా బాధపడ్డాడు, కోపంగా ఉన్నాడు. తన మంత్రులతో సమావేశమై, గుడ్లగూబలపై ఎలా పగ తీర్చుకోవాలో చర్చించాడు. పగ తీర్చుకోవడానికి ఐదుగురు మంత్రులు ఐదు విభిన్న సలహాలను ఇచ్చారు:
- ఉత్పాతం: శత్రువులను నేరుగా ఎదుర్కొని యుద్ధం చేయాలి.
- అపసర్పణం: శత్రువుల నుండి పారిపోయి, సురక్షిత ప్రదేశానికి వెళ్ళాలి.
- సంశ్రయం: వేరొక బలవంతుడిని ఆశ్రయించి సహాయం పొందాలి.
- ఆగనం: శత్రువులపై మోసపూరిత దాడి చేయాలి.
- మాయః మోసం, పన్నాగాలను ఉపయోగించాలి.
ఐదుగురు మంత్రులలో ఒకడైన చిరజీవి అనే వృద్ధ కాకి చాలా తెలివైనది. అది ఐదవ సలహా అయిన “మాయః” (మోసం)ను సూచించింది. చిరజీవి ఒక పన్నాగం పన్నింది.
“మహారాజా! మనం గుడ్లగూబల బలం ముందు నిలబడలేము. వారిని నేరుగా ఎదుర్కోలేము. కాబట్టి, మనం మోసాన్ని ఆశ్రయించాలి. నేను ఒక ప్రణాళికతో గుడ్లగూబల రాజ్యంలోకి వెళ్తాను. మీరు నా మాటలను నమ్మండి” అని చిరజీవి చెప్పింది.
చిరజీవి తన ప్రణాళిక ప్రకారం, తనను తాను గాయపరుచుకొని (మేఘవర్ణుడి కాకుల సైన్యం తనను కొట్టినట్లుగా), చనిపోయినట్లు నటించి, గుడ్లగూబల గుహల దగ్గరకు వెళ్లి పడింది. దానిని చూసిన గుడ్లగూబల సైన్యం రాజు అరిమర్దనుడికి చెప్పింది. అరిమర్దనుడు గుడ్లగూబల రాజు తన సేవకులతో కలిసి చిరజీవిని చూశాడు. అది కాకుల రాజు మేఘవర్ణుడితో గొడవపడి, పారిపోయి వచ్చిందని నమ్మాడు.
చిరజీవి అరిమర్దనుడిని పొగుడుతూ, కాకుల రాజు మేఘవర్ణుడిని తిడుతూ, తనను గుడ్లగూబల పక్షాన చేర్చుకోమని వేడుకుంది. గుడ్లగూబల మంత్రులు చిరజీవిని నమ్మవద్దని సలహా ఇచ్చినా, అరిమర్దనుడు మొదట అనుమానించినా, చిరజీవి మాటలకు మోసపోయి, దానిని తమ గుహలోకి ఆహ్వానించాడు. చిరజీవిని తమ గుహ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద ఉంచాడు, దానిని చూసి కాకులు భయపడతాయని అనుకున్నాడు.
గుహలో ప్రవేశించిన చిరజీవి, గుడ్లగూబల బలహీనతలను, గుహ యొక్క రహస్య మార్గాలను గమనించింది. అది రోజురోజుకు గుడ్లగూబల నమ్మకాన్ని చూరగొని, గుహ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద ఎండు కట్టెలను, ఆకులను కుప్పగా పోయడం మొదలుపెట్టింది, ఎవరూ చూడకుండా జాగ్రత్తగా.
కొన్ని రోజులు గడిచాక, సరైన సమయం చూసి, చిరజీవి గుడ్లగూబల గుహ నుండి తప్పించుకొని కాకుల రాజు మేఘవర్ణుడి దగ్గరకు తిరిగి వెళ్లింది. జరిగినదంతా వివరించి, “మహారాజా! గుడ్లగూబల గుహకు ఒకే ఒక ప్రవేశ మార్గం ఉంది. నేను గుహ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద ఎండు కట్టెలను, ఆకులను కుప్పగా పోశాను. మీరు నిప్పు అంటించి గుడ్లగూబలన్నిటినీ పొగతో ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసి చంపేయండి” అని సలహా ఇచ్చింది.
మేఘవర్ణుడు చిరజీవి ప్రణాళికను అమలు చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. కాకులన్నీ కలిసి ఎండు కట్టెలను, ఆకులను సేకరించి గుడ్లగూబల గుహ ముందు పెద్ద కుప్పగా పోశాయి. రాత్రిపూట చిరజీవి వాటికి నిప్పు అంటించింది. పొగ గుహ లోపలికి వెళ్ళగానే, గుడ్లగూబలన్నీ ఊపిరాడక, మంటల్లో చిక్కుకుని మరణించాయి.
ఈ విధంగా, కాకుల రాజు మేఘవర్ణుడు మరియు తెలివైన మంత్రి చిరజీవి తమ తెలివితేటలు, మోసాన్ని ఉపయోగించి బలమైన శత్రువులైన గుడ్లగూబలపై పగ తీర్చుకున్నారు.
నీతి: తెలివైన వారు నేరుగా శత్రువును ఎదుర్కోలేనప్పుడు, మోసాన్ని, పన్నాగాలను ఉపయోగించి విజయం సాధిస్తారు. శత్రువుల బలహీనతలను తెలుసుకొని సరైన ప్రణాళికతో ముందుకు సాగాలి.